„Zdrowie nerek dla wszystkich – przygotowania na nieoczekiwane, wspieranie pacjentów z grup ryzyka” – takie hasło przyświecało prelekcjom i dyskusji 30 ekspertów z dziedziny nefrologii podczas XX konferencji naukowej zorganizowanej z okazji Światowego Dnia Nerek. Ważną częścią spotkania była debata z udziałem przewodniczącego NEFRON na temat jakości i przyszłości opieki nefrologicznej w Polsce.

Coroczna konferencja z okazji Światowego Dnia Nerek jest jednym z najważniejszych wydarzeń naukowych dla środowiska nefrologicznego w Polsce. W programie tegorocznego wydarzenia znalazły się m.in. takie tematy jak: choroby współistniejące z PChN, nowe leki hamujące progresję PChN, leczenie opornego przewodnienia w PChN i SNN, utrzymanie jakości życia pacjentów, leczenie chorób nowotworowych oraz rola diety u pacjentów z PChN.

Eksperci analizowali liczbę przeczepień w naszym kraju, która choć wzrasta to nadal jest dużo mniejsza w porównaniu do innych państw w Europie. Dwa razy więcej transplantacji przeprowadzanych jest np. w Hiszpanii, co wynika z większej liczby dawców zmarłych i żywych, jak i z tego, że w Hiszpanii bardzo dobrze działa pobieranie narządów na niebijącym sercu. Jak przyznano, w Polsce łatwiej będzie pozyskiwać dawców, gdy uda się wprowadzić opiekę koordynowaną dla pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. To właśnie dyskusja na temat opieki koordynowanej była istotnym punktem konferencji, do której zaproszono dr. Tomasza Prystackiego, przewodniczącego Sekcji Nefrologicznej Izby Gospodarczej Medycyna Polska NEFRON.

– Jest nam niezmiernie miło, że prof. Ryszard Gellert, krajowy konsultant w dziedzinie nefrologii,  zaprosił przedstawicieli NEFRON do rozmowy o najważniejszych tematach nurtujących ekspertów związanych ze światem nefrologii. Wprowadzenie opieki koordynowanej w Polsce uznajemy nadal za jeden z najistotniejszych celów, które powinny przyświecać osobom decydującym o przyszłości pacjentów z PChN. Zorganizowana sprawna opieka koordynowana nad chorym od momentu wystąpienia pierwszych objawów choroby, poprzez leczenie zachowawcze, po transplantację lub dializoterapię jest „narzędziem” zapewniającym pacjentom opiekę najwyższej jakości i może wpłynąć na długość życia w Polsce – mówi dr Prystacki.

Członkowie NEFRON wskazują, że stworzenie systemu opieki koordynowanej jest dziś szczególnie ważne, ponieważ Polska boryka się z brakiem nefrologów, a choroba nerek to tzw. „cicha epidemia” i pacjentów będzie przybywać. Lekarze POZ powinni zatem zwiększyć ilość przeprowadzanych badań pacjentów pod kątem choroby nerek w ramach profilaktyki drugorzędowej, aby wzrosła wczesna wykrywalność PChN i można było odpowiednio wcześnie przekazać pacjenta nefrologowi, który może zminimalizować rozwój choroby.

– Brak rozpoznania choroby nerek we wczesnym stadium to po części pokłosie bardzo ograniczonego dostępu do nefrologów. Wprowadzenie opieki koordynowanej da możliwość łatwiejszego dostępu do kwalifikowanej opieki – podkreśla przewodniczący NEFRON. – Osoby, które nie wymagają opieki specjalisty, nie będą trafiać do nefrologa, natomiast ci, którzy potrzebują pilnej konsultacji, będą mogli z niej skorzystać dużo szybciej. Opieka koordynowana precyzyjnie określi ścieżki dostępu do nefrologa oraz protokoły postępowania, na każdym etapie przewlekłej choroby nerek. Wskaże też co zrobić, jeżeli nie uda się zatrzymać progresji choroby i trzeba nerkę zastąpić, kierując na ścieżkę wyprzedzającego przeszczepienia nerki – dodaje.

– Powinna się też zmienić rola nefrologa w stacji dializ. Na Zachodzie z powodzeniem funkcjonuje model pracy, w którym jeden nefrolog nadzoruje leczenie w kilku stacjach. Jednocześnie wówczas większe uprawnienia przypisywane są internistom i zespołom pielęgniarskim. Pielęgniarka staje się jeszcze ważniejszym partnerem lekarza w codziennym leczeniu pacjenta. By pielęgniarki mogły się jeszcze bardziej skupić na pacjencie, wprowadza się rolę asystenta dializacyjnego, który odciąża je z obowiązków około medycznych. Takie podejście owocuje wyższą jakością leczenia – dodaje Krzysztof Hurkacz, dyrektor generalny DaVita Polska, ogólnopolskiej sieci stacji dializ stowarzyszonej w  NEFRON. – Cały system opieki koordynowanej nad pacjentem nefrologicznym musi być nastawiony na sprawność i jakość leczenia pacjentów na każdym etapie choroby, niezależnie od miejsca zamieszkania pacjenta i leczenia dializacyjnego w szpitalu lub sieci stacji dializ – podkreśla.

– Aktualna rozproszona opieka nad pacjentem oraz brak mechanizmu wyznaczającego i monitorującego jednostki organizacyjne pełniące rolę opieki sprawia, że ani płatnik ani pacjent nie jest w stanie  zweryfikować  jakości udzielanych  świadczeń w zależności od świadczeniodawcy. Przekazanie odpowiedzialności jednemu podmiotowi umożliwi ciągłe monitorowanie postępów leczenia pacjenta i egzekwowanie odpowiednich wyników – podkreśla przewodniczący NEFRON. – Wprowadzenie wskaźników wspierających kontrolowanie jakości pozwoli zachować transparentność związaną z jakością leczenia i umożliwi pacjentom świadomy wybór odpowiedniej placówki – dodaje przewodniczący Prystacki.

– Sieci stacji dializ zrzeszone w NEFRON od lat monitorują kilkadziesiąt parametrów leczenia, stawiają sobie coraz wyższe cele związane z jakością i bezpieczeństwem leczenia, monitorują zdarzenia niepożądane i korygują procesy, które mogą je powodować. Choć system tego od nich nie wymaga, działają w podejściu medycyny opartej na wartości. Dokładnie wiedzą, jakie korzyści osiągają ich pacjenci dzięki podjęciu interwencji medycznej. Stacje dializ prowadzone przez operatorów zrzeszonych w NEFRON leczą blisko 65% pacjentów chorych na PNN. Są gotowe do publikowania zaagregowanych wyników swojego leczenia i dzielenia się z innymi najlepszymi praktykami pozwalającymi w coraz lepszy sposób leczyć pacjentów w ostatnich fazach przewlekłej choroby nerek – konkluduje dyrektor generalny DaVita.

– Przywiązujemy ogromną wagę do jakości wykonywanych przez nas świadczeń medycznych, a co za tym idzie do pomiaru tej jakości. Wiemy także, jak  trudną rzeczą jest opracowanie obiektywnego systemu oceny jakości leczenia pacjentów z niewydolnością nerek. Trudności te jednak nie powinny powstrzymywać nas w dążeniu do znalezienia najlepszych kryteriów oceny. Jest to ważne przede wszystkim dla dobra pacjentów, ale też dla optymalnego wydatkowania środków publicznych. Nasza firma wiele lat temu opracowała system oceny jakości leczenia, który staramy się na bieżąco ulepszać. Pracuje nad tym międzynarodowy zespół specjalistów nefrologów. Widzimy, jak ważna dla oceny jakości leczenia, a co za tym idzie poprawy stanu zdrowia pacjentów, jest rzetelna informacja zwrotna  dodał dyrektor generalny Diaverum Polska Sp. z o.o.